اثرات توام زهر زنبور عسل و میدان الکترومغناطیسی با فرکانس پایین بر مهار رگ زایی در پرده کوریوآلانتوئیک جنین جوجه

سابقه و هدف: زهر زنبور عسل مثل سایر داروهای مکمل برای هزاران سال در درمان بیماری­ های مختلف کاربرد داشته است. هم­ چنین، اثر میدان­ های الکترومغناطیسی بر جنبه­ های مختلف رشد و نمو سلولی تایید شده است. در این پژوهش اثر توام زهر و میدان الکترو­مغناطیسی با شدت 200 گوس بر آنژیوزنز جوجه بررسی گردید. مواد و روش­ ها: تعداد 60 عدد تخم مرغ نطفه ­دار نژاد ross در 6 گروه مساوی: شاهد، شاهد آزمایشگاهی 1 (تیمار با pbs)، شاهد آزمایشگاهی 2 (تیمار با میدان الکترومغناطیسی خاموش)، گروه تجربی 1 (تیمار با میدان الکترومغناطیسی)، گروه تجربی 2 (تیمار با زهر) و گروه تجربی 3 (تیمار توام با زهر و میدان الکترومغناطیسی) به ­صورت تصادفی تقسیم شدند. روز هشتم انکوباسیون یک اسفنج ژلاتینی روی پرده کوریوآلانتوئیک جنین­ ها قرارگرفت که در گروه­ های تجربی 2 و 3 زهر به آن آغشته گردید. در روز دهم تخم مرغ ­ های گروه ­های تجربی 1 و 3 در میدان الکترومغناطیسی قرار گرفتند و در روز دوازدهم به کمک فوتواسترئومیکروسکوپ تحقیقاتی عکس تهیه گردید و تعداد و طول انشعابات عروقی در اطراف اسفنج ژلاتینی تمام نمونه ­ها اندازه ­گیری شد. نتایج: میانگین تعداد و طول انشعابات عروقی در نمونه ­های شاهد و شاهد آزمایشگاهی 1 و 2 اختلاف معنی­داری نشان نداد (0/05p). به­علاوه، انشعابات در گروه تجربی 3 در مقایسه با گروه تجربی 2، کاهش معنی­دار نشان داد (0/05>p). نتیجه ­گیری: نتایج بیان­گر اثرات تشدید کننده مهاری زهر زنبور به­وسیله میدان الکترومغناطیسی با شدت 200 گوس بر آنژیوژنز جوجه می ­باشد.